‘ถ้อยที ถ้อยอาศัย’ ‘น้ำพึ่งเรือ เสือพึ่งป่า’ และอีกหลากหลายสำนวน ภาษิต รวมถึงข้อคิดที่สะท้อนแนวคิดเกี่ยวกับวัฒนธรรมการใช้ชีวิตของคนไทยที่มองว่าการให้ความช่วยเหลือซึ่งกันและกันเป็นสิ่งที่ดี ซึ่งวัฒนธรรมการทำงานเช่นนี้คงจะไม่ผิดหากการช่วยเหลือซึ่งกันและกันมิได้ถูกแปรเปลี่ยนไปจนกลายเป็นการเอาเปรียบกันโดยการขอความช่วยเหลืออยู่เพียงฝ่ายเดียว ส่วนอีกฟากก็กลายเป็น Yes man ที่ไม่เคยปฏิเสธแม้แต่ครั้งเดียว จนการช่วยเหลือผู้อื่นกลายเป็นผลร้ายแก่ตนเองในภายหลัง หากคุณกำลังตกอยู่ในที่นั่งลำบาก และต้องการจะเริ่ม ‘ปฏิเสธ’ เพื่อปกป้องตนเองบ้าง นี่คือ 5 หนทางที่จะเริ่มให้คุณปฏิเสธได้อย่างสุภาพ และป้องกันการถูกรบกวนโดยไม่จำเป็นในอนาคต

ภาพ: Hearstapps

 

1. ปรับความคิดตัวเองก่อน

       ไม่มีอะไรที่จะฉุดรั้งตัวเราได้นอกเสียจากความคิดของเราเอง นั่นเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้ไม่กล้าปฏิเสธเพราะเราล้วนถูกปลูกฝังมาว่าการตอบรับช่วยเหลือ มีน้ำใจกับผู้อื่นอยู่เสมอเป็นสิ่งที่ดี ตรงข้ามกับการปฎิเสธที่อาจทำให้เสียน้ำใจได้ แต่ที่จริงการปฏิเสธไม่ได้เสียมารยาท และทำร้ายน้ำใจถ้าหากปฏิเสธอย่างสุภาพ และมีเหตุผลที่หนักแน่นเพียงพอ ดังนั้นเริ่มด้วยการปรับทัศนคติของตนเองก่อนเพื่อเตรียมพร้อมกับการปฏิเสธอย่างเป็นผล

ภาพ: TeenVogue

 

2. ฝึกหัดความเห็นแก่ตัว

       ความเห็นแก่ตัวฟังเหมือนไม่ใช่คุณลักษณะที่ดีนักจึงทำให้คุณไม่กล้าปฏิเสธการขอความช่วยเหลือเพราะอาจทำให้ภาพลักษณ์ดูไม่ดี แต่ที่จริงการแสดงความเห็นแก่ตัวบ้างไม่ใช่เรื่องผิด หากมิได้ใช้ความเห็นแก่ตัวเพื่อเบียดบังผลประโยชน์จากใคร และไม่สร้างความเดือดร้อนแก่ผู้อื่น การเห็นแก่ความสุขของตัวเองบ้างก็ไม่ใช่สิ่งที่แย่นัก และยังช่วยให้เราไม่ต้องรับภาระเกินจำเป็นมาวางบนบ่า

ภาพ: Popsugar-Assets

 

3. มองคนให้ขาด

       ไม่ใช่ทุกคนจะหวังผลประโยชน์จากเรา และไม่ใช่ทุกคนอีกเช่นเดียวกันที่จะดีต่อเราอย่างจริงใจ ดังนั้นควรจะมองผู้คนอย่างเข้าใจและคัดเลือกผู้คนที่มีคุณภาพ และเป็นความสัมพันธ์ที่สบายใจไว้ในชีวิตเพื่อตัดโอกาสที่ผู้คนที่หวังแต่ผลประโยชน์จะสร้างความลำบากใจให้ในภายหลัง ทั้งนี้เราก็ไม่จำเป็นต้องสร้างศัตรูในชีวิต เพียงแค่หลีกเลี่ยงการนำคนเหล่านั้นเข้ามาในวงจรชีวิตก็เพียงพอ

ภาพ: Nextmag

 

4. สร้างขอบเขตให้ตนเอง

       มนุษย์ไม่สามารถหลีกเลี่ยงการมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่นได้ ทำให้ในแต่ละวันต้องจำเป็นต้องพูดคุย ร่วมงาน รวมถึงให้ความช่วยเหลือผู้อื่นแต่ทั้งนี้ไม่ได้หมายความว่าจะปล่อยให้ผู้อื่นเข้ามามีปฏิสัมพันธ์กับเราจนมากเกินจำเป็น เพื่อการจัดการชีวิตได้ง่าย มีประสิทธิภาพ และมีเวลาเพื่อตัวเองมาขึ้น เราก็ควรสร้างขอบเขตส่วนตัวให้กับตนเอง และให้ผู้อื่นรับรู้ถึงขอบเขตนั้นเพื่อป้องกันไม่ให้เสียน้ำใจในภายหลัง โดยขอบเขตอาจจะเป็นได้ทั้งเวลา ความจำกัดในการช่วยเหลือ รวมไปถึงเรื่องที่รู้สึกสะดวก หรือไม่สะดวกใจที่จะพูดถึง 

ภาพ: Them

 

5. ส่งเสียงออกมา

       เมื่อเตรียมพร้อมสำหรับการปฏิเสธแล้ว สิ่งที่สำคัญที่สุดก็คือการพูดมันออกไปอย่างตรงไปตรงมา สุภาพ และหนักแน่น พร้อมด้วยเหตุผลของการปฏิเสธนั้นเพื่อให้อีกฝ่ายเข้าใจจุดประสงค์การปฏิเสธ อย่ากลัวว่าใครจะมองในแง่ร้าย หรือกลัวจะกลายเป็นคนที่ไม่มีน้ำใจ เพราะสุดท้ายแล้วความสบายใจของตัวเราเองสำคัญมากกว่าการแบกรับภาระจากผู้อื่น