ครั้งหนึ่งดีไซเนอร์สาว Iris van Herpen เล่าว่าเธอ “ชอบทำงานกับวัสดุที่ควบคุมได้ยาก” ซึ่งมีตั้งแต่น้ำ อากาศ เรื่อยไปจนถึงพลังงาน อีกทั้งสำหรับเธอแล้ว พื้นที่ทำงานหาใช่ ‘ห้องตัดเสื้อ’ หรือ ‘อาเตลิเย่ร์’ แต่น่าจะเรียกว่า ‘ห้องแลป’ มากกว่า ทำไมนะหรือ ก็เพราะงานหินของเธอล้วนเต็มไปด้วยการทดลองค้นคว้าทางวิทยาศาสตร์สารพัดในทุกฤดูกาล ประสบการณ์การเป็นนักเต้นเองก็น่าจะช่วยบ่มเพาะวิธีการคิดให้เธอสนใจระบบการเคลื่อนไหวของร่างกายมนุษย์ ซึ่งกลายมาเป็นแก่นสารหลักที่เธอหยิบยกมาแอบแฝงในงานอยู่บ่อยครั้ง

จะด้วยเหตุผลอะไรก็ตามแต่ ไม่น่าแปลกใจแต่อย่างใดที่ชั่วโมงนี้จะไม่มียอดฝีมือสายแฟชั่นผู้ใดกินขาดความสนใจของผู้คนในแง่การผลิตงานแนวใหม่ (ที่ใหม่จริงๆ) อย่างต่อเนื่องได้ล้ำลึกไปกว่าดีไซเนอร์สาวชาวดัตช์วัย 34 ปีรายนี้

Iris van Herpen  ดีไซเนอร์สาวชาวดัตช์ผู้ก่อตั้งแบรนด์ในชื่อและสกุลของเธอเอง / ภาพ: The Courtesy of Aseop

หลายคนที่เคยมีประสบการณ์ตรงในแฟชั่นโชว์ของอีริสต่างรู้ดีว่าเธอไม่ต้องการเซตติ้งอลังการใดๆ เช่นเดียวกับนิทรรศการในหลายประเทศของเธอซึ่งผู้ชมไม่ตะขิดตะขวงใจหากภัณฑารักษ์จะไม่ตกแต่งหอศิลป์หรือพิพิธภัณฑ์ด้วยเครื่องเรือนมากมายให้รกหูรกตา ทั้งนี้เพราะชิ้นงานของเธอสามารถยืนเด่นเป็นสง่าและสะกดสายตาผู้ชมโดดๆ ได้อยู่หมัด ความสนใจปนพิศวงของผู้ชมเปรียบได้กับเป้าหมายการสร้างสรรค์งานของดีไซเนอร์นับตั้งแต่เปิดตัวแบรนด์ในปี 2007 ซึ่งเธอตั้งใจให้เกิดการตื่นตัวในแง่ศิลปะ แฟชั่น และที่สำคัญคือเทคโนโลยี

(ซ้าย) Iris van Herpen คอลเล็กชั่นฤดูใบไม้ร่วง 2008 (ขวา) Iris van Herpen คอลเล็กชั่นฤดูใบไม้ผลิ 2015

ผลงานของเธอสะท้อนถึงการสอดประสานระหว่างงานฝีมือชั้นเลิศกับนวัตกรรมแห่งอนาคต ชิ้นนางเอกสำหรับเราคือชุดกระโปรง ‘น้ำแข็ง’ จากคอลเล็กชั่น Magnetic Motion ประจำฤดูร้อน 2015 ซึ่งขึ้นทรงจากระบบงานพิมพ์สามมิติ อีกหนึ่งคือเดรสจากคอลเล็กชั่น Chemical Crows ที่สร้างสรรค์ขึ้นจากโครงร่มเด็กเล่น แนวคิดหลักในคอลเล็กชั่นหลังนี้ต่อยอดมาจากกลวิธีการเล่นแร่แปรธาตุยุคโบราณและสิ่งที่ไม่น่าจะเกี่ยวข้องกันแต่อย่างใดอย่าง ‘ฝูงกา’ ที่หากินอยู่ในละแวกสตูดิโอของเธอในอัมสเตอร์ดัม ผลลัพธ์ท้ายสุดจึงเกิดเป็นงานทดลองแปรรูปวัสดุ ซึ่งอิงรูปทรงมาจากการกระพือปีกของกาและธรรมชาติของขนนก

คงจะไม่มีใครปฏิเสธได้ว่าตัวดีไซเนอร์เองเหมาะสมกับการขนานนามให้เป็นอีกหนึ่งอัจฉริยะแห่งโลกแฟชั่นยุคใหม่ เธอผ่านมาหมดทั้งฝึกวิทยายุทธ์กับ Alexander McQueen ในกรุงลอนดอนและ Claudy Jongstra ในประเทศบ้านเกิด ทั้งสามารถก้าวเข้ามาเป็นสมาชิกอายุน้อยที่สุดในตารางโชว์ปราบเซียนอย่าง Paris Haute Couture Fashion Week ด้วยวัยเพียง 27 ปีหลังจากเปิดแบรนด์ภายใต้ชื่อของตัวเองได้ไม่กี่ปี แถมยังมีนิทรรศการอุทิศให้กับวิสัยทัศน์ของเธอล้วนๆ

ล่าสุดกับงานคอแลบอเรชั่นในธีม  Atlas of Attraction ที่อีริสร่วมมือกับแบรนด์ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวยอดนิยมอย่าง Aesop เธอตอกย้ำการข้ามสายพันธุ์จากเสื้อผ้าอาภรณ์มาสู่งานผิวกระจ่างใสผ่านความเชื่อง่ายๆ ที่ว่ามิตรภาพใหม่ในครั้งนี้ตั้งอยู่บนรากฐานของแนวคิดเดียวกันคือ ‘ธรรมชาติ’ แต่ในขณะเดียวกัน ธรรมชาตินี้ยังได้รับการบวกเติมด้วยแรงบันดาลใจรอบด้านทั้งจากศิลปะ สถาปัตยกรรม วิทยาศาสตร์ หรือแม้แต่เทคโนโลยี จนเกิดเป็นชุดของขวัญคอลเล็กชั่นพิเศษซึ่งแตกย่อยความพิถีพิถันออกเป็น 4 เซต คือ A Curious Connection (เพื่อผิวกายกระปรี้กระเปร่าและประสาทสัมผัสรับรู้), Contours of Discovery (เพื่อความสดชื่นของผิวกายและมือ), Orbit of Intention (เพื่อผิวหน้าชุ่มชื้นและจิตใจสบาย) และ The familiar Horizon (เพื่อเติมชีวิตชีวาให้กับบ้านและการเดินทาง)